Kość udowa to kość kończyny dolnej. Wspiera tkanki miękkie uda. Jest to kość długa, zbudowana z trzonu i dwóch końców: bliższego i dalszego. Kość udowa to najdłuższa z kości długich organizmu. Najczęściej zdarzają się złamania górnego odcinka kości udowej: szyjki i krętarzowe. Szyjka łączy głowę kości udowej z trzonem kości udowej.
Złamanie szyjki kości udowej należy do bardzo poważnych urazów i często niesie za sobą groźne konsekwencje. Rokowanie pacjenta i odzyskanie sprawności zależy nie tylko od odpowiedniego leczenia, ale także właściwie przeprowadzonej rehabilitacji.
Przyczyny
Złamanie szyjki kości udowej i przezkrętarzowe to jedno z najczęstszych złamań, jakie dotykają dorosłych i starszych osób, które dochodzi głownie w wyniku upadku. U młodych ludzi są to głównie urazy komunikacyjne. Istnieje wiele procesów patologicznych prowadzących do zmniejszonej wytrzymałości kości.
Czynniki sprzyjające
- osteoporoza, głównie pomenopauzalna
- nowotwory kości
- przyjmowanie leków obniżających odporność (np. leki sterydowe)
- wrodzona choroba kości, które są kruche i łatwo ulegają złamaniom
- zaburzenia gospodarki wapniowej
- złe odżywianie, szczególnie niedobory wapnia i białka
- uprawianie niebezpiecznych sportów
Objawy
- silny ból w okolicy stawu biodrowego, w większości przypadków uniemożliwiający chodzenie
- obrzmienie, bolesność przy dotykaniu i zasinienie okolicy chorego biodra
- zniekształcenie okolicy chorego biodra
- bardzo często charakterystyczne ustawienie chorej kończyny, która cała jest skręcona na zewnątrz
- skrócenie chorej kończyny
Leczenie/Rehabilitacja
Podstawowym sposobem leczenia złamania szyjki kości udowej jest aktualnie leczenie chirurgiczne. Może to być wstawienie endoprotezy stawu biodrowego lub operacyjne zespolenie odłamów kości. Po operacji wskazane jest jak najszybsze uruchomienie pacjenta i podjęcie odpowiedniej rehabilitacji, aby uniknąć groźnych powikłań związanych z brakiem ruchu.
Rehabilitacja ma na celu nie tylko zapobieganie groźnym powikłaniom, ale również nauczenie chorego samodzielnego i bezpiecznego przemieszczania się. Obejmuje ona ćwiczenia oddechowe, pionizację, a następnie naukę chodu przy użyciu sprzętu pomocniczego (balkonik, kule). Nauka chodzenia zawsze odbywa się pod okiem doświadczonego terapeuty. Bardzo istotna jest dobra współpraca między chorym a rehabilitantem. Kule lub balkonik mają nie tylko za zadanie asekurować pacjenta, ale pozwalają także na odciążenie uszkodzonej kończyny. Ważne są też ćwiczenia ogólnorozwojowe, które pomagają poprawić kondycję.
