Ścięgno Achillesa (ścięgno piętowe) jest największym i najmocniejszym ścięgnem człowieka, łączącym mięśnie łydki z piętą. Mięśnie te (płaszczkowaty i brzuchaty łydki) podczas skurczu pociągają za ścięgno powodując podeszwowe zgięcie w stawie skokowym. Dzięki niemu możemy się wspiąć na palce, uprawiać biegi, sprinty, skoki czy też wspinać się.
Zerwanie ścięgna Achillesa może nastąpić w wyniku urazu pośredniego (podczas gwałtownego skurczu ścięgna, np. podczas skoku, nagłego startu do biegu) i bezpośredniego (nagłe uderzenie w napięte ścięgno, np. kopnięcie).
Do zerwania ścięgna Achillesa dochodzi przede wszystkim w ścięgnach zmienionych chorobowo, tj. po przewlekłych stanach zapalnych lub u sportowców, u których przez długi czas przeciążenia powodowały mikrourazy.
Objawy
- intensywny, ostry ból
- słyszalny trzask w momencie zerwania
- narastający w czasie obrzęk okolicy ścięgna
- wylewy podskórne
- palpacyjnie wyczuwalna przerwa w przebiegu ścięgna
- osłabienie zgięcia podeszwowego stopy
- niemożność stania na palcach
W przypadku częściowego zerwania objawy nie są charakterystyczne. Pojawia się ból i obrzęk oraz różnego stopnia utrata funkcji i mogą symulować objawy ostrego zapalenia ścięgna Achillesa. Badanie USG, pozwala jednoznacznie potwierdzić i ocenić rodzaj i stopień uszkodzenia.
Leczenie/Rehabilitacja
Jeśli dojdzie do całkowitego zerwania ścięgna Achillesa leczenie jest wyłącznie operacyjne i polega na zszyciu uszkodzonego ścięgna. Następnie kończyna jest unieruchamiana w gipsie udowym, w zgięciu w stawie kolanowym i podeszwowym zgięciu stopy na 4 tyg., a następnie w gipsie podudziowym w neutralnym ustawieniu stopy na kolejne 2 tyg. Po zdjęciu opatrunków gipsowych konieczne jest stosowanie fizykoterapii, która pozwoli na szybszy powrót na normalnej aktywności.
W przypadku częściowego urwania ścięgna (potwierdzonego badaniem USG), w podeszwowym zgięciu stopy przez okres 6 tyg., wdrażamy fizykoterapię (krioterapia, laseroterapia) lub leczymy operacyjnie w zależności od wielkości uszkodzenia.
- fizykoterapia
- terapię manualna
- kinesiotaping
- pnf
- ćwiczenia poprawiające zakres ruchomości
- ćwiczenia wzmacniające siłę mięśniową
Schorzenia ścięgna Achillesa należą do częstych schorzeń u ludzi aktywnych fizycznie. Wymagają one szybkiego leczenia, gdyż nieleczone prowadzą do dysfunkcji stawu skokowego oraz osłabienia mięśnia brzuchatego łydki. U sportowców powodują wyraźne ograniczenie możliwości treningu i nieleczone mogą być przyczyną zakończenia wczesnej kariery sportowej.